“ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလုပ္လို႔ မျဖစ္ေတာ့ ”
ကိုေလး - အင္းဝ ဂုဏ္ရည္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး
“လမ္းသစ္ကဗ်ာမ်ား” ကဗ်ာစာအုပ္ျဖင့္ အမ်ဳိးသားစာေပဆုကို ၁၉၆၅ ခုႏွစ္တြင္ ရရွိခဲ့သူ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးကိုေလး (အင္းဝဂုဏ္ရည္က)၊ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ႏိုင္ရန္ အစိုးရအပါအဝင္၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ျပည္သူလူထုတို႔ကို ေစ့ေဆာ္ တိုက္တြန္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ၏ ယခုလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္သည့္ ၇၅ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔တြင္ ေျပာဆိုသည္။
ဆရာႀကီး၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရည္မွန္းခ်က္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည့္ အစီအစဥ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈ မေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈ အလားအလာ၊ စသည္တို႔ကို မဇၩိမ သတင္းေထာက္ မ်ဳိးသန္႔က ေမးျမန္းထာသည္။
ထို႔အျပင္ ဆရာႀကီး၏ စာေပေရးသားမႈအေပၚ သေဘာထား၊ ကဗ်ာ စာေပ၏ သက္ေရာက္မႈ၊ ယခင္ မီဒီယာႏွင့္ ယေန႔ေခတ္ မီဒီယာအေၾကာင္း၊ သူ၏ စာေပမ်ား ျဖတ္ေတာက္ခံရမႈ၊ စာေရးသားခြင့္ ပိတ္ပင္ခံရမႈ၊ မီဒီယာမ်ားအေပၚ သေဘာထား စသည္တို႔ကိုလည္း ဤေမးျမန္းခန္းတြင္ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာေရးဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ၾကရန္ ယခုလ
ပထမပတ္ အတြင္း ပန္ၾကားလႊာ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ကာ တိုက္တြန္းခဲ့ေသးသည္။ ယင္းအျပင္ အစိုးရသစ္၏
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔မွလည္း “လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္လိုေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ မိမိတို႔ တစ္ဖြဲ႔ခ်င္း အလိုက္ ပထမအဆင့္ အေနျဖင္႔ ပဏာမ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္
ႏွင္႔ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႔ႏွင့္ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေၾကာင္း” ၾကာသပေတးေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ဘဘရဲ႕ အသက္ ၇၅ ႏွစ္ျပည့္ေမြးေန႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လႈံ႕ေဆာ္ထားတာတာကို ၾကားသိရပါတယ္ ဒီအေျခအေနမွာ ဘာ့ေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ရတာလဲခင္ဗ်ာ့။
“က်ေနာ္ ကဗ်ာတပုဒ္ေရးခဲ့တယ္ဗ်။ ‘ခင္ဗ်ားနား ငါးေလာင္း၊ ေခ်ာင္းေဘး ေလးေလာင္း၊ သခၤ်ဳိင္းကုန္း သံုးေလာင္း အေလာင္းခ်ည္း ေက်ာင္းပ်က္၊ တရက္လည္းမဟုတ္ ႏွစ္ရက္လည္းမဟုတ္၊ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရဲ႕ ၾကိမ္ဒဏ္
ေက်ာေကာ့ေအာင္ခံခဲ့ရ၊ ဆရာမကလည္း နားရြက္ဆြဲ ထိုင္၊ထတဲ့ ဪ ကာလ ကာလ’ ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ က်ေနာ့္အသက္ ၅ဝ ျပည့္တဲ့ေန႔မွာ က်ေနာ္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ၾကည့္တဲ့အခါ ဒါေတြ ျမင္ခဲ့ရတာကိုးဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္ပါ။”
ဦးကိုေလး (အလယ္) ၇၅ ႏွစ္ျပည့္ေမြးေန႔တြင္ သူ၏ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေနပံု
အသက္ ငါးဆယ္ေလာက္တည္းက စစ္ရဲ႕ အနိ႒ာ႐ံုေတြ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတယ္ အခု ၇၅ ႏွစ္ေရာက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လႈံ႔ေဆာ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေျပာျပပါဦးခင္ဗ်ာ့။
“က်ေနာ္ ေဒၚေဒၚ့ (လူထု ေဒၚအမာ) ကို ေျပာဖူးတယ္ဗ်။ က်ေနာ္ ေအာင္ပန္းကို သြားမယ္၊ ဦးေလး (ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာ) ဆီသြားမယ္။ အဲဒီ (၁၉၉၆ ခုႏွစ္) တုန္းက က်ေနာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈလုပ္ဖို႔ ေျပာေတာ့
ေမာင္ကိုေလးေရ နည္းနည္း ေစာေသးတယ္ကြ။ ခဏ ေစာင့္ၾကည့္ပါဦးဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ထားတာဗ်။ အခုက်ေတာ့ ျဗဳန္းဆိုၿပီးေတာ့ အရင္လို လက္နက္ ျပန္ကိုင္လာတဲ့အခါက်ေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္လို႔
မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အရင္တုန္းက နည္းနည္း ၿငိမ္ေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ထလုပ္လို႔ မေတာ္ေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အခု
ေသနတ္သံေတြ ျပန္ၾကားရျပန္ၿပီဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္ မလုပ္လို႔မျဖစ္ေတာ့ဘူး။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚေပါက္လာဖို႔ ဘယ္လို ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ လုပ္သြားဖို႔ရည္မွန္းထားလဲ။
“က်ေနာ္တို႔မွာေတာ့ စာေရးတဲ့ေနရာမွာ ေပၚလစီရွိတယ္။ ျမန္မာ့အသံေပၚလစီလိုေပါ့ ‘ျပန္ၾကားေပးရန္ ျမန္မာ့အသံ၊ ပညာေပးရန္ ျမန္မာ့အသံ၊ ေဖ်ာ္ေျဖေပးရန္ ျမန္မာ့အသံ။’ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ လူထုကို လႈံ႔ေဆာ္မယ္၊ စည္း႐ံုးမယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာပါဝင္ဖို႔။ ဒါေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေပၚလစီအေနနဲ႔ မွန္းထားတယ္။”
ဒီအစီအစဥ္ေတြ အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔က်ေတာ့ေကာ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။
“က်ေနာ္တို႔ အခု စလႈပ္ရွားေနတာ ကမ္ပိန္းေတြေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒါပဲ တတ္ႏိုင္မယ္ေပါ့၊။ မီဒီယာေတြက
ေျပာမယ္ဗ်ာ။ အရင္တုန္းကလိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အသံေတြ မၾကားရမွာ ဘာ့မွေၾကာင့္ၾက စရာမလိုေတာ့ဘူး။
က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာေတြကေနေျပာမယ္။ အင္တာနက္ေတြကေျပာမယ္ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီကေနစၿပီးေတာ့ ေျပာမယ္။”
ဘယ္အဆင့္ေလာက္အထိကို စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္သြားဖို႔ အစီအစဥ္ရွိလဲခင္ဗ်ာ့။
“က်ေနာ္တို႔ခ်င္း က်ေနာ္တို႔ နားလည္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ခ်င္းဆိုတာ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအထိေအာင္ ေျပာတာေနာ္။ က်ေနာ္တို႔က ညီအကိုေတြ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အမ်ဳိးေတြ။ အဲဒီေတာ့ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ရန္မရွာေၾကး။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ မပါခ်င္ပါခ်င္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ စည္း႐ံုးမယ္။ စစ္ရဲ႕ဆိုးက်ဳိးေတြ အျပစ္ေတြ က်ေနာ္တို႔ ေျပာျပမယ္ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ေျပာလို႔ရရင္ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ေျပာမယ္။ လက္တို႔ ေျပာလို႔ရရင္ လက္တို႔ေျပာမယ္။ အဲဒီဟာကို က်ေနာ္တို႔ လုပ္မယ္။ အခု အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့လူေတြေကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ လူတန္းစားေတြေကာ က်ေနာ္တို႔ စည္း႐ံုးမယ္။ လက္နက္ကိုင္ၿပီးေတာ့ တိုက္ပြဲဝင္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေကာ က်ေနာ္တို႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ စည္း႐ံုးမယ္။ အသံေတြ
ေပးၾကမယ္ေပါ့ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ အဲဒါေတာ့ မွန္းထားတယ္။”
အခုလိုမ်ဳိး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ လူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္ပါဝင္စားမႈကေကာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
“လူငယ္ေတြကလည္း က်ေနာ့္ ေမြးေန႔မွာလာတယ္ဗ်။ သူတို႔ကလည္း တအားတိုက္တြန္းတက္ဗ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
အတြက္ ကေလးေတြလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ရမယ္ဆိုတာ သိတယ္ဗ်။ သူတို႔ သိပ္စိတ္ဝင္စားတယ္။ က်ေနာ္ ၇၅ ႏွစ္ဗ် ၿငိမ္ၿငိမ္ ေနခ်င္တာေလ ဒါေပမယ့္ မရဘူး အဲဒီကေလးေတြ သူတို႔ စိတ္ဝင္စားတယ္ဗ်။ သူတို႔ကေတာ့
ေပၚလစီ ခ်မွတ္တဲ့သူေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ သူတို႔ကေတာ့ ခိုင္းတာ အကုန္လုပ္မွာပဲ။ သူတို႔ဘက္က တာဝန္
ေက်တယ္ဗ်။”
လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲေတြက အဓိကအားျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ေနတာေပါ့ေလ၊ ေျမျပန္႔က လူေတြက ဒို႔အေရး မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ယူဆခ်က္ေတြ ရွိႏိုင္လား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈ အလားအလာေကာ ဘယ္လိုရွိႏိုင္လဲ။
“က်ေနာ္တို႔ ေျမျပန္႔ကလူေတြကလည္း စစ္ရဲ႕ အနိ႒ာ႐ံုကို ေတြ႔ေနရတာပဲဗ်။ ေမာင္စြမ္းရည္ ကဗ်ာကို က်ေနာ္ ခင္ဗ်ားကို ရြတ္ျပမယ္ ‘ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ျဖစ္ေစသတည္းဟု ဖန္တီးယူ၍ မရပါ၊ ေတာ္လွန္ေရးႀကီး တန္႔ေစ
သတည္းဟု ဟန္႔ဆီးယူ၍ မရပါ။ ေတာ္လွန္ခ်ိန္က် ေတာ္လွန္ရသည္ ဆႏၵအခရာ ျပည္သူသာတည္း။ ျပည္သူ႔
ဆႏၵ အခ်က္ျပလွ်င္ မုခ် ေတာ္လွန္ရသည္သာ။’ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူ႔ဆႏၵ အခ်က္ျပရင္ က်ေနာ္တို႔ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ မရစရာအေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္ သူ႔ကဗ်ာ ကိုးကားၿပီး
ေျပာပါရေစ။”
အင္းဝဂုဏ္ရည္ စာအုပ္တုိက္ေရွ႕တြင္ေတြ႔ရသည့္ ဆရာႀကီး ဦးကိုေလး (အင္းဝဂုဏ္ရည္)
ဘဘရဲ႕ အယူအဆက အရင္တုန္းကေတာ့ ရန္သူေထာက္ခံတာ ဆန္႔က်င္ရမယ္၊ ရန္သူဆန္႔က်င္တာ
ေထာက္ခံရမယ္ လို႔ ယူဆခ်က္ ရွိခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ အဲဒီ အယူအဆက ေျပာင္းသြား
ျပီလား။ ဘာ့ေၾကာင့္ပါလဲ။
“ဟုတ္တယ္ဗ်။ က်ဳပ္တို႔ႀကီးလာတာက ‘ရန္သူ ေထာက္ခံတာ မွန္သမွ် က်ဳပ္တို႔ ဆန္႔က်င္ရမယ္ ရန္သူ ဆန္႔က်င္
တာ မွန္သမွ် ေထာက္ခံရမယ္’ ။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ကလည္း ရြတ္ဖတ္ေနရင္းက ႀကီးလာတဲ့ အခါက်ေတာ့
ႏုိင္ငံေရး အာဏာဆိုတာ ေသနတ္ေျပာင္းဝက ထြက္လာတာ ဆိုေတာ့ က်ဳပ္တို႔က သိပ္ႀကိဳက္တာေပါ့ဗ်ာ။ အစက က်ဳပ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႀကိဳက္ကို မႀကိဳက္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚစုက အၾကမ္းမဖက္ေရးဝါဒ ဆိုၿပီးေတာ့၊
ေသနတ္ေျပာင္းဝက ထြက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အာဏာဆိုတာႀကီးကို မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ အတြက္ အေမြမေပးခဲ့ခ်င္ ပါဘူးဆိုေတာ့။ ဒီစကားက ဘာတုန္း ဆိုၿပီးေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔က မစုကို တျဖည္းျဖည္း ႀကိဳက္လာတာဗ်။”
အာဏာရွင္စနစ္ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ဘဘရဲ႕ အယူအဆကို နည္းနည္း ေျပာျပပါဦး။
“အာဏာရွင္စနစ္ သံုးခုရွိတယ္။ လူတေယာက္ အာဏာရွင္စနစ္။ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္။ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ က်ဳပ္တို႔က ဘာမွ မလိုခ်င္ေတာ့ဘူး။ လူတေယာက္ အာဏာရွင္စနစ္လည္း No။ တပါတီ အာဏာရွင္စနစ္လည္း No။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆိုတာလည္း ေဝးေသးဗ်ာ။ အဲဒါေတြ ဆန္႔က်င္ရင္း ဆန္႔က်င္
ရင္းနဲ႔ မစု(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္) အေတြးအေခၚကို က်ဳပ္တို႔က လက္ခံသြားတာပဲ။”
NLD နဲ႔ ဆက္စပ္မႈေၾကာင့္လည္း ဘဘရဲ႕ စာမူေတြ မဂၢဇင္းေပၚမွာ ေဖၚျပခြင့္ မရဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
“၁၉၉၉ ကေနၿပီးေတာ့ စၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္စာမူေတြ ေဖၚျပမခံရတာဘဲ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က က်ေနာ္နဲ႔ ၾကည္ေအာင္ကို သူ႔ ဌာနခ်ဳပ္ကိုဖိတ္ၿပီးေတာ့ ေဟာေျပာပြဲ လုပ္တာဗ်။ က်ေနာ္တို႔ သြားေဟာတာေပါ့ အဲဒီကေန စၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ စာေရးခြင့္ အပိတ္ခံရတာပဲဗ်။ ၁၂ ႏွစ္ေလာက္ အပိတ္ခံလိုက္ရတယ္ အခု ျပန္ရတာ ႏွစ္လ
ေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။”
ဒီလို စာမူေတြ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေဖၚျပခံရတာမွာ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္း၊ ဒါမွမဟုတ္ သက္ဆိုင္ရာနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ တခုခု သူတို႔ဘက္က ကမ္းလွမ္းတာကို လက္ခံလိုက္လို႔လား။
“က်ေနာ့္ကို ေျပာကို မေျပာဘူး။ သူတို႔လာေျပာလည္း က်ေနာ္က No ေပါ့။ က်ေနာ္ေျပာခ်င္က က်ေနာ္သည္ ကဗ်ာသမား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမဟုတ္ဘူး က်ေနာ့္ကို သမၼတ လာလုပ္ခိုင္းလည္း က်ေနာ္မလုပ္ဘူး။ လုပ္လည္း မလုပ္တတ္ဘူး။ က်ေနာ္ကဗ်ာဆရာ လြတ္လပ္စြာစည္း႐ံုးခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေဟာေျပာခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ
ေရးသားခြင့္ရရင္ ေတာ္ၿပီ။”
ပယ္ဖ်က္ခံခဲ့ရတဲ့ စာမူတခုေလာက္ ျပန္ေျပာျပပါလား။
“ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ က်ေနာ့္အေဖက ေနမေကာင္းေနတာဗ်။ ေဆာင္းတြင္းႀကီး၊ ေသျခင္းတရားက ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရဗ် ဥတုေဖါက္ရင္ လူႀကီးေတြ ေသတတ္တယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ေဆာင္းဥတုဆိုတာ တိမ္ကင္းစင္ၿပီး
ေကာင္းကင္ႀကီးျပာေနမွ အဲဒီမွာ တိမ္က အဆုပ္အဆုပ္ မဲမဲနဲ႔ လာ႐ႈပ္ရင္ ဥတု ေဖါက္တယ္ေခၚတယ္။ အဲဒီ ဥတုေဖါက္တဲ့ အထဲမွာ က်ေနာ့္အေဖ အသက္ပါသြားမွာ က်ေနာ္က စိုးတာ။”
‘ေဆာင္းဥတု တိမ္စင္၊ တိမ္တမွ်င္ တိမ္တအုပ္ တိမ္မ႐ႈပ္တဲ့ လဟာ။ ေကာင္းကင္ႀကီးျပာျပာမွာ ေနျခည္ျဖာ၍
ေႏြးေစေသာ္။ အလို တိမ္တအုပ္ အဆုပ္အဆုပ္နဲ႔ လာ႐ႈပ္ျပန္ၿပီ။ ရာသီကေဖါက္ ေျမာက္ေလကေသြး ေအးခ်င္တိုင္း
ေအးေနတဲ့ ေဆးကုေနတဲ့ လူမမာ။ အေဖ့ကို ၫႇာပါ အေဖ့ကို ၫႇာပါ ေနျခည္ျဖာ၍ ေႏြးေစေသာ္။’
“အဲဒါကို ခင္ဗ်ားတို႔က အဲဒီလို ဉာဏ္ရွိတိုင္း လုပ္လို႔ရမလားတဲ့။ ခင္ဗ်ားအေဖဆိုတာ ဦးေနဝင္း ေစာင္းတာတဲ့ ဒီလို ေသာက္ျပစ္ရွာတာေတြဗ်။”
စာေရးခြင့္ ရၿပီဆိုေတာ့ ဘာစာေတြ ဆက္ေရးသြားဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိလဲခင္ဗ်ာ့။
“က်ေနာ္ကေတာ့ ပညာေပးမယ္၊ စည္း႐ံုးမယ္၊ ဒီစာမ်ဳိးေတြကိုပဲ ေရးသြားဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒီေပၚလစီကေတာ့
မေျပာင္းပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔က အႏုပညာဟာ အႏုပညာအတြက္ ဆိုတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ရွင္းတယ္ အႏုပညာဟာ ျပည္သူ႔အတြက္ပဲ။”
ကဗ်ာတပုဒ္ ရဲ႕ လူထုအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကို သံုးသပ္ေပးပါဦး။
“က်ေနာ္ ေခၽြးဆိုတဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ရွမ္းေတြက က်ေနာ့္ကို ဖက္နမ္းတယ္ဗ်။ သူတို႔ မ်က္ရည္ေတြ စို႔တယ္ဗ်။ ေခၽြးဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ အပူပိုင္းဇုန္က လူေတြကေတာ့ ေခၽြးထြက္တာ ဘယ္ဆန္းမလဲဗ်။ ရွမ္းျပည္မွာ
ေတာ့ ရာသီဥတုက ႏွစ္ခုပဲရွိတယ္ဗ် အဲဒါ မိုးနဲ႔ ေဆာင္းပဲ။”
‘ခ်မ္းသည္ ခ်မ္းသည္ အိုရွမ္းျပည္ရယ္။ ရွမ္းမ်ားကိုယ္မွာ ေခၽြးဆိုတာမရွိ အေအးကိုသာ သိတာကိုးလို႔။ ရွမ္းေတြမွာ
ေခၽြးမရွိဘူးလို႔ အေပၚရံရွပ္ စာစပ္သမားမွားေပါ့။ ကိုယ္တိုင္ၾကည့္မွ ရွမ္းမ်ားကိုယ္မွာ ေခၽြးအိ ရႊဲစို အလုိ ေခၽြးေတြ
ေခၽြးေတြနဲ႔ေနာ္။’
“သူတို႔ သိပ္သေဘာေပါက္တာေပါ့ဗ်။ သူတို႔ ခံစားတတ္တာဗ်ာ။ က်ေနာ့္ကို ဖက္ၿပီးေတာ့ နမ္းဖူးတယ္ဗ် အဲဒီလိုမ်ဳိး ၾသဇာ သက္ေရာက္တယ္။”
ရသ စာေပနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘဘ တို႔ ေခတ္တုန္းက အေရးအသားမ်ဳိး ေရးသားႏိုင္တဲ့ စာေရး ဆရာေတြ ဒီဘက္ေခတ္မွာ ျမင္မိလား။
“ရသထဲမွာ ေလးခုရွိတယ္။ စကားလံုးေရြးခ်ယ္မႈ။ အာ႐ံုခံစားမႈ။ အေတြး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အလကၤာ ဥပမာ
ခင္ဗ်ားကို က်ေနာ္ေျပာမယ္ ခင္ႏွင္းယုရဲ႕ ေမႊး က်ဳပ္တို႔ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝတုန္းက စြဲလိုက္ေလဗ်ာ။”
‘ဒီအခ်ိန္ ေရာက္ၿပီဆိုမွျဖင့္ အတြတ္ႏွင့္ ေမႊးတို႔ အတူတကြ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းခဲ့ၾကေသာ ဝါးခယ္မၿမိဳ႕ျပင္ရွိ လယ္ကြင္း
ထဲမွ စပါးေစ့ေလးမ်ားသည္ အိပ္ေပ်ာ္ရာမွ ႏိုးၾကေပေတာ့မည္။’
“သူ႔ရဲ႕ အာ႐ံုခံစားမႈရယ္၊ စကားလံုး ေရြးခ်ယ္မႈရယ္က က်ဳပ္တို႔ မစြဲခံႏိုင္ပါ့မလားဗ်။ ရသစာေပဆိုတာ အဲဒါေခၚ
တာဗ်။ အဲဒါေတြက တကယ့္ပါရမီရွင္ေတြမွ လုပ္လို႔ရတာပါဗ်ာ။ ကေျမာက္ကေခ်ာက္ေတြ လုပ္လို႔မရပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ရွိပါတယ္ မပူနဲ႔ ခင္ဗ်ား ဒါေတြ ျဖစ္လာဦးမွာ ႏုႏုရည္ (အင္းဝ) ခင္ႏွင္းယု သမီးေလာက္ရွိတာ သူေပၚ လာတာပဲ ဂ်ဴးတို႔ ဒါမ်ဳိးေတြ ေပၚလာေသးတာပဲ။”
ဘဘတို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ကာလက ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာေတြနဲ႔ ဒီေန႔ေခတ္ ဂ်ာနယ္ေတြကေကာ ဘာကြာျခားမႈေတြဘာရွိလဲ။
“က်ေနာ္တို႔ ႀကီးခဲ့ရတာက အယ္ဒီတာႀကီးေတြရဲ႕ မ်က္လံုးေအာက္က ျဖတ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔စာမူေတြ မဂၢဇင္း
ထဲ ပါရတာဗ်။ အယ္ဒီတာဆိုတာ တည္းျဖတ္တာဗ်။ ဒီေန႔ အယ္ဒီတာဆိုတာက အယ္ဒီေတာင္း ေတြဗ်။ အယ္ဒီမဟုတ္က ဟုတ္က ေကာင္ေတြပဲ။ သူက စာမူေတာင္းႏိုင္ရင္ အယ္ဒီတာျဖစ္တာပဲဗ်ာ။ Edit ဆိုတာကို နားမလည္ေတာ့ဘူး ဘယ္သူမွလည္း မလုပ္ရဲဘူး၊ သူတို႔က ဒီအစိုးရ မႀကိဳက္ေလာက္ဘူးဆိုရင္ ဒါကို ပယ္လုိက္ တာပဲဗ်ာ အယ္ဒီတုံးေတြ။”
စာေပ စိစစ္ေရးကို ျဖတ္ၿပီးမွ ပံုႏွိပ္အဆင့္ကိုေရာက္လာတဲ့ စာေတြရဲ႕ အရည္အေသြးက်ေတာ့ေကာ။
“က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေတာ္ေတာ္ ဂြက်တယ္ဗ်။ ဒီစာေပကင္ေပတိုင္ဆိုတဲ့ ေတာင္ႀကီးေက်ာ္ရတာ ေတာ္ေတာ္ ဂြက်တယ္ဗ်။ က်ေနာ္စာေတြ ေငြမင္နဲ႔ ပိတ္၊ မင္မဲနဲ႔ပိတ္၊ မင္နီနဲ႔ပိတ္ ဆုတ္ၿဖဲခံရ အလကား အျပစ္မရွိ အျပစ္ရွာ၊ အဲဒီဟာေတြ ခံရတာေပါ့ဗ်ာ။ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ ရွိတဲ့ကာလနဲ႔ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ မရွိတဲ့ကာလက
ခင္ဗ်ား စဥ္းစားသာၾကည့္ပါေတာ့။ ပြတ္ကာ သီကာေလးနဲ႔ က်ဳပ္တို႔ကလည္း အခ်ဳိကုန္ေနရတာက ဒီေနရာေလး
တင္ အခ်ိဳကုန္ေနရတာ။”
စိစစ္ေရးကို ျဖတ္ၿပီးမွလာရတဲ့ မီဒီယာရဲ႕ အခန္းက႑ကို ဘယ္လို သံုးသပ္မိလဲခင္ဗ်ာ့။
“က်ေနာ္တို႔ ငယ္ငယ္က အိမ္ေရွ႕မွာ မီးႏွစ္လံုးထြန္းရတယ္။ အဲဒါ က်ေနာ့္ အဖိုးကို ဘာ့ေၾကာင့္ ထြန္းရလဲလို႔
ေမးတဲ့အခါက်ေတာ့ ငါ့သားရယ္တဲ့ မီးရွိေတာ့ လူေတြ အိမ္ေရွ႕ ေသးမေပါက္ဘူးေပါ့တဲ့။ ခရီးသြားေတြလည္း မီးလင္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ေႁမြပါး ကင္းပါး၊ အႏၲရယ္ကင္းတာေပါ့တဲ့ အခုက အဲဒီ အလင္းေရာင္ကို ေမွာင္ပစ္ လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အေမွာင္ထဲမွာ ႀကိဳက္သလို လုပ္ေနတာဗ်။ ေသးေပါက္႐ံုတင္မကဘူး ေခ်းပံုေတြလည္း ပြေနတာပဲဗ်။ ေႁမြကိုက္ ကင္းကိုက္တဲ့လူေတြလည္း နည္းတာမဟုတ္ဘူးဗ်။ အဲဒီေတာ့ မီဒီယာဆိုတာ တကယ့္
Light ႀကီးပဲဗ်၊ မီးေမာင္းႀကီးေတြရွိေနရင္ လႈပ္ကို မလႈပ္ရဲဘူး။ လာဘ္စားတဲ့ေကာင္ေတြ မီဒီယာကေန ေျပာ
လိုက္ရင္ ဒီေကာင့္ကို ဝိုင္းမ်က္ေစာင္းထိုးတာနဲ႔တင္ ဒီေကာင္ ျပာက်ေလာက္တယ္။ မီဒီယာဆိုတာ စတုတၳမ႑ိဳင္ ခင္ဗ်ား သိပါတယ္ဗ်ာ။”
